Κάθε χρόνο, στις 20 Οκτωβρίου, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από μια «σιωπηλή» νόσο που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Η οστεοπόρωση είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος του σκελετού που χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής πυκνότητας και διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού. Το αποτέλεσμα είναι η αυξημένη ευθραυστότητα και ο κίνδυνος καταγμάτων – ιδιαίτερα στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και στους ηλικιωμένους άνδρες.

Η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, αλλά η πρόληψη είναι δυνατή. Η διατροφή αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες, και ανάμεσα στα τρόφιμα που ξεχωρίζουν, το πολυφαινολικό ελαιόλαδο έχει αποκτήσει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον ως φυσικό «προστάτη» των οστών.

Οι μηχανισμοί δράσης των πολυφαινολών

Αντιοξειδωτική δράση
Οι πολυφαινόλες εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες και μειώνουν το οξειδωτικό στρες, προστατεύοντας τους οστεοβλάστες από βλάβες και κυτταρικό θάνατο.

Αντιφλεγμονώδης επίδραση
Μειώνουν τη δραστηριότητα φλεγμονωδών παραγόντων (όπως NF-κB, IL-6) που ενισχύουν τη διάσπαση του οστού.

Ενεργοποίηση οστεογενετικών γονιδίων
Ουσίες όπως η υδροξυτυροσόλη και η απιγενίνη αυξάνουν την έκφραση γονιδίων όπως RUNX-2, ALP, BMP2, οστεοκαλσίνη, ενισχύοντας την οστική αναδόμηση.

Αναστολή της οστεοκλαστικής δραστηριότητας
Ρυθμίζουν το μονοπάτι RANK/RANKL/OPG, μειώνοντας τη δημιουργία οστεοκλαστών και επιβραδύνοντας την απώλεια οστού.

Συνεργία με τη βιταμίνη D
Η συνδυασμένη χορήγηση ελαιολάδου και βιταμίνης D3 έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική στη βελτίωση της οστικής μάζας και της φλεγμονώδους κατάστασης.

Ενίσχυση μέσω του μικροβιώματος του εντέρου
Οι πολυφαινόλες υποστηρίζουν την ισορροπία της μικροχλωρίδας, δημιουργώντας μεταβολίτες που δρουν θετικά στον οστικό μεταβολισμό.

 Επιστημονικά δεδομένα

Μελέτες σε ανθρώπους

Στην κλινική δοκιμή PREDIMED, η αυξημένη κατανάλωση έξτρα παρθένου ελαιολάδου συνδέθηκε με βελτίωση δεικτών οστικού σχηματισμού και μείωση του κινδύνου καταγμάτων.
Σε μακροχρόνια μελέτη παρακολούθησης (8,9 έτη), οι συμμετέχοντες με υψηλή κατανάλωση EVOO είχαν 51% χαμηλότερο κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγμάτων.
Σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, η τακτική κατανάλωση πολυφαινολικού ελαιολάδου βελτίωσε την οστική πυκνότητα, ιδιαίτερα όταν συνδυάστηκε με ασβέστιο και βιταμίνη D.



Πειραματικά και κυτταρικά μοντέλα
Σε ποντίκια με οστεοπόρωση, η υδροξυτυροσόλη και η ολεουροπεΐνη μείωσαν σημαντικά την απώλεια σπογγώδους οστού.
Σε κυτταρικές σειρές οστεοβλαστών, η έκθεση σε πολυφαινόλες αύξησε την έκφραση γονιδίων που προάγουν τη διαφοροποίηση και τον σχηματισμό οστού.
Συνδυασμός ελαιολάδου και βιταμίνης D3 έδειξε συνεργιστική αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση.

Μια κουταλιά την ημέρα – Φυσική ασπίδα για τα οστά

Η καθημερινή κατανάλωση μιας κουταλιάς πολυφαινολικού ελαιολάδου μπορεί να λειτουργήσει ως φυσικό συμπλήρωμα πρόληψης απέναντι στην οστεοπόρωση.

Σε συνδυασμό με σωστή διατροφή, άσκηση, ασβέστιο και βιταμίνη D, συμβάλλει ουσιαστικά στη διατήρηση δυνατών και υγιών οστών — προσφέροντας μια φυσική, επιστημονικά τεκμηριωμένη ασπίδα υγείας.

Πηγές
1. Fernández-Real, J. M., et al. (2012). Olive oil phenolic compounds and bone health. Osteoporosis International, 23(2), 689–699.
2. García-Gavilán, J. F., et al. (2018). Olive oil consumption and bone health in the PREDIMED trial. Clinical Nutrition, 37(2), 329–338.
3. Salehi, B., et al. (2019). Mediterranean diet and osteoporosis: A systematic review. Food & Function, 10(4), 2329–2345.
4. Puel, C., et al. (2008). Olive oil and its main phenolic compound (oleuropein) prevent inflammation-induced bone loss in the ovariectomised rat. British Journal of Nutrition, 99(5), 1186–1192.
5. Rodríguez-Morató, J., et al. (2015). Olive oil phenolic compounds: health effects and bioavailability. Nutrients, 7(9), 7991–8020.
6. Guasch-Ferré, M., et al. (2017). Extra-virgin olive oil consumption reduces the risk of osteoporotic fractures in the PREDIMED trial. BMC Medicine, 15, 62.
7. Bulló, M., et al. (2015). Bone turnover markers after one year of olive oil supplementation in postmenopausal women. Clinical Nutrition, 34(5), 843–849.