Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο είναι η «καρδιά» της μεσογειακής διατροφής και φημίζεται για τα φαινολικά του συστατικά, όπως η υδροξυτυροσόλη και η ελαιοκανθάλη, που έχουν επιστημονικά αναγνωρισμένες ευεργετικές ιδιότητες. Ωστόσο, η έρευνα τα τελευταία χρόνια φέρνει στο φως καινούριες ενώσεις που ίσως εξηγούν ακόμα περισσότερα οφέλη του ελαιολάδου. Μια από τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις είναι το S-(E)-Elenolide.

Τι είναι το S-(E)-Elenolide;

Το S-(E)-Elenolide είναι μια φυσική ένωση που ανήκει στην οικογένεια των σεκοϊριδοειδών – τα ίδια χημικά «πρότυπα» από τα οποία προέρχονται η ελαιοευρωπαΐνη και η λιγστροσίδη. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, το elenolide είχε εντοπιστεί μόνο σε φύλλα και καρπούς ελιάς ή είχε παραχθεί τεχνητά στο εργαστήριο. Η σημαντική ανατροπή ήρθε το 2019, όταν ερευνητές του Πανεπιστημίου Αθηνών απέδειξαν για πρώτη φορά ότι το S-(E)-Elenolide υπάρχει και στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

Τι έδειξε η έρευνα

Με τη βοήθεια προηγμένων τεχνικών, όπως η φασματοσκοπία NMR και η αέρια χρωματογραφία–φασματομετρία μάζας (GC-MS), οι επιστήμονες κατάφεραν να απομονώσουν και να περιγράψουν πλήρως τη χημική του δομή. Στη συνέχεια ανέπτυξαν μια αξιόπιστη μέθοδο ποσοτικής μέτρησης.
Σε μια εντυπωσιακά μεγάλη μελέτη 2.120 δειγμάτων ελαιολάδου από διάφορες περιοχές, βρέθηκε ότι το elenolide υπήρχε στη συντριπτική πλειοψηφία τους, σε ποσότητες που κυμαίνονταν από μη ανιχνεύσιμα επίπεδα έως 2.821 mg ανά κιλό.

Γιατί είναι σημαντικό

Το S-(E)-Elenolide παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για δύο λόγους:


1.    Πιθανή αντιυπερτασική δράση
Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει ότι παρόμοιες ενώσεις μπορούν να μειώνουν την αρτηριακή πίεση. Αν και χρειάζονται κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η δράση του στον άνθρωπο, οι πρώτες ενδείξεις είναι ελπιδοφόρες.
2.    Δείκτης φρεσκάδας
Το elenolide είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στο νερό. Με τον χρόνο και με την παρουσία υγρασίας στο λάδι, μετατρέπεται σε ελαιονικό οξύ. Έτσι, η παρουσία του σε υψηλά επίπεδα μπορεί να δείχνει ότι ένα ελαιόλαδο είναι φρέσκο και χαμηλής υγρασίας.

Τι σημαίνει για τον καταναλωτή

Αν και το S-(E)-Elenolide βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της έρευνας, η ανακάλυψή του ενισχύει ακόμη περισσότερο την εικόνα του ελαιολάδου ως «υπερτροφής». Εκτός από τα γνωστά φαινολικά συστατικά του, φαίνεται ότι περιέχει και άλλα, λιγότερο μελετημένα, που ίσως παίζουν σημαντικό ρόλο στην καρδιαγγειακή υγεία.
Η πρακτική συμβουλή για τον καταναλωτή παραμένει η ίδια: προτιμάμε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας, ιδανικά φρέσκο, από αξιόπιστους παραγωγούς. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε ότι λαμβάνουμε τον μέγιστο συνδυασμό βιοδραστικών συστατικών – γνωστών και νέων.

Συμπέρασμα

Το S-(E)-Elenolide είναι ένα νέο και ελπιδοφόρο συστατικό του ελαιολάδου, με πιθανή δράση στη ρύθμιση της πίεσης και ρόλο ως δείκτης ποιότητας. Η επιστήμη μόλις ξεκίνησε να το μελετά, αλλά κάθε νέο εύρημα μας υπενθυμίζει ότι το ελαιόλαδο δεν είναι απλώς μια λιπαρή ουσία στη διατροφή μας· είναι ένα ζωντανό φαρμακείο της φύσης.


Πηγές

1. Rigakou A., Diamantakos P., Melliou E., Magiatis P.
S-(E)-Elenolide: a new constituent of extra virgin olive oil.
Journal of the Science of Food and Agriculture (2019).
DOI: 10.1002/jsfa.9997
2. Diamantakos P., Rigakou A., Melliou E., Magiatis P.
Quantitative measurement of oleocanthal and oleacein in olive oil by qNMR: Comparison with other methods.
Journal of Agricultural and Food Chemistry (2015).
PMID: 25772066
3. Magiatis P., Melliou E., Diamantakos P., Rigakou A.
NMR-based screening of bioactive compounds in high-phenolic olive oil and their relation to health benefits.
Food Chemistry (2019).
4. EFSA (European Food Safety Authority).
Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to polyphenols in olive oil and protection of LDL particles from oxidative damage.
EFSA Journal (2011) 9(4):2033.
DOI: 10.2903/j.efsa.2011.2033


Δείτε την δημοσίευση...