Η ελαιοκανθάλη είναι μία φυσική ουσία που υπάρχει αποκλειστικά στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (EVOO). Είναι υπεύθυνη για εκείνη τη χαρακτηριστική «κάψα» ή «κάψιμο» που νιώθουμε στον λαιμό όταν δοκιμάζουμε ένα φρέσκο και ποιοτικό ελαιόλαδο. Αυτό δεν είναι τυχαίο — η αίσθηση αυτή δείχνει την παρουσία της ελαιοκανθάλης σε υψηλά επίπεδα.

Γιατί είναι σημαντική;

Η ελαιοκανθάλη έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των επιστημόνων, επειδή φαίνεται να έχει ιδιότητες παρόμοιες με φάρμακα που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

1. Αντιφλεγμονώδης δράση
Η ελαιοκανθάλη δρα με παρόμοιο τρόπο όπως η ιβουπροφαίνη (ένα κοινό παυσίπονο). Αναστέλλει ένζυμα που προκαλούν φλεγμονές, γι’ αυτό θεωρείται ότι μπορεί να βοηθά στη μείωση χρόνιων φλεγμονών στον οργανισμό.

2. Προστασία του εγκεφάλου
Έρευνες δείχνουν ότι βοηθάει στην απομάκρυνση του «β-αμυλοειδούς», μιας ουσίας που συσσωρεύεται στον εγκέφαλο και συνδέεται με τη νόσο Alzheimer. Έτσι, η συστηματική κατανάλωση ποιοτικού ελαιολάδου ίσως έχει έναν προστατευτικό ρόλο.

3. Πιθανή αντικαρκινική δράση
-Σε εργαστηριακές μελέτες, η ελαιοκανθάλη φάνηκε να καταστρέφει καρκινικά κύτταρα χωρίς να επηρεάζει τα υγιή. Αν και τα ευρήματα είναι πολύ ελπιδοφόρα, χρειάζονται ακόμα κλινικές μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθούν.

4. Αντιοξειδωτική προστασία
-Μαζί με άλλες πολυφαινόλες του ελαιολάδου, προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες και τη φθορά του χρόνου.


Από τι εξαρτάται η ποσότητα της;

Η ποσότητα της ελαιοκανθάλης στο ελαιόλαδο δεν είναι πάντα ίδια. Εξαρτάται από:

-Ποικιλία ελιάς

-Πρώιμη συγκομιδή (όσο πιο άγουρες οι ελιές, τόσο περισσότερη)

-Τρόπο παραγωγής (μάλαξη, θερμοκρασία)

-Σωστή αποθήκευση (δροσερό, σκοτεινό μέρος, μπουκάλι σκούρου χρώματος).

Ουσιαστικά, όσο πιο φρέσκο, αγνό και προσεγμένο είναι το ελαιόλαδο, τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχει να είναι πλούσιο σε ελαιοκανθάλη και άλλες πολυφαινόλες.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν ένα λάδι έχει ελαιοκανθάλη;

Ένας απλός τρόπος είναι η γεύση:

-Αν όταν το δοκιμάζετε σας «καίει» στον λαιμό, αυτό είναι σημάδι ότι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ελαιοκανθάλη.

-Η πικράδα και η κάψα είναι δείκτες ποιότητας — δεν είναι «ελάττωμα», αλλά αρετή.

Τι σημαίνει αυτό για εμάς;

Η ελαιοκανθάλη είναι ένα παράδειγμα του πώς η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή δεν είναι απλά γευστική, αλλά και βαθιά υγιεινή. Το ελαιόλαδο δεν είναι απλά ένα λιπαρό για τη σαλάτα — είναι μια πηγή φυσικών φαρμακευτικών ουσιών που δρουν προστατευτικά στον οργανισμό μας.

Σήμερα, η ελαιοκανθάλη ερευνάται σε πολλά πανεπιστήμια και εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Αν και χρειάζονται περισσότερες κλινικές μελέτες για να έχουμε «επίσημες» αποδείξεις, ήδη γνωρίζουμε ότι η καθημερινή κατανάλωση ποιοτικού εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορούμε να κάνουμε στην υγεία μας.

Συμπέρασμα

Η ελαιοκανθάλη είναι μια φυσική, μοναδική ουσία του ελαιολάδου με αποδεδειγμένες αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και πολλές υποσχόμενες δράσεις για τον εγκέφαλο, την καρδιά και πιθανόν ενάντια σε διάφορες μορφές καρκίνου. Αν και δεν αντικαθιστά τη φαρμακευτική αγωγή, η τακτική κατανάλωση καλής ποιότητας εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου είναι ένας απλός και γευστικός τρόπος να φροντίζουμε την υγεία μας.



Επιλεγμένες επιστημονικές πηγές

1. Beauchamp GK, et al. Ibuprofen-like activity in extra-virgin olive oil. Nature (2005).
2. Pitt J, et al. Oleocanthal inhibits amyloid-β oligomer neurotoxicity. Annals of Neurology (2009).
3. LeGendre O, et al. Oleocanthal rapidly and selectively induces cancer cell death. Molecular & Cellular Oncology (2015).
4. Karkoula E, et al. Direct measurement of oleocanthal and oleacein in EVOO by quantitative 1H-NMR. J Agric Food Chem (2012).
5. Parkinson L & Cicerale S. The health benefits of olive oil phenols, especially oleocanthal. Nutrients (2014).
6. EFSA Panel. Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to olive oil polyphenols (hydroxytyrosol and derivatives). EFSA Journal (2011).